Geçtiğimiz 2 hafta süresinde bir sağlık çalışanı olarak atipik pnömoni tanısı ile testimde yapılarak, negatif test sonucu ile 14 gün zorunlu ev izolasyonu yaşadım. Bu nedenle bir sağlık personeli olarak sizlere kendimde uyguladığım pulmoner rehabilitasyon (profesyonel solunum egzersizleri) ve fiziksel aktivite için önemli bilgileri detaylıca açmak istiyorum. Kendi izolasyon sürecim boyunca ve hala uyguladığım evde online canlı yoga desteği için Didem Mollaoğlu (@didemmollaoglu) arkadaşıma bizzat teşekkürlerimi bildiririm. Didem’in backroundu ile rofesyonel olarak uyguladığı sağlığı bütünleyici yoga sisteminin, fiziksel-zihinsel sağlığımı korumam ve organlarımın kullandığım ilaçları atması ve düzgün çalışmasını desteklemesinde çok etkili olduğunu belirtmek isterim.
Ülkemizde ve dünyada yayılan Covid-19 pandemisinin hep birlikte atlatılmasında, bilinmeyen bir süre boyunca, kendimize ve birbirimize faydamız olması adına, mümkün olduğunca EVDE KALARAK, ilk adımı atmış oluruz.
Bu süreler boyunca SAĞLIĞIMIZI KORUMAK ve GELİŞTİRMEK için yapabileceklerimiz kolay ancak DÜZENLİ BİR PROGRAMLA ve AZİMLE UYGULAMA gerektirmektedir.
Ülkemizde ve dünyada fizyoterapistler spor sakatlanmaları, çeşitli ortopedik, nörolojik, pediatrik, geriatrik hastalıklarda, gebelik rehabilitasyonunda, yoğun bakım ünitelerinde, yanık ünitelerinde, huzurevlerinde,… hekimlerimiz ve diğer sağlık personelimiz ile birlikte koordineli çalışmaktadır. Hastaneler ve çeşitli kurumlarda verilen bu fizyoterapi hizmetleri sadece hastalıklar sonrasında uygulanmaz, diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, ülkemizde de sağlığın korunması ve geliştirilmesinde fizyoterapistler aktif rol almaktadırlar. Bulaşıcı olmayan hastalıklar olarak adlandırılan; KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), astım, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve egzersiz, hipertansiyon ve egzersiz, 0-18 yaş sağlıklı çocuklarda, gebelik ve postpartum dönemde egzersiz, obezite ve egzersiz, kanser fizyoterapi ve rehabilitasyon, yaşlı bireylerde egzersiz gibi alanlarda koruyucu rehabilitasyon için her ilimizde bulunan sağlıklı hayat merkezlerinde özel eğitimli fizyoterapistler görev yapmaktadırlar.
Ülkemiz ve tüm dünyanın içinde bulunduğu bu dönemde Covid-19 gibi solunum sistemini ciddi şekilde tutan, bu bulaşıcı hastalık döneminde de fizyoterapist arkadaşlarım, hastanelerde, yoğun bakım ünitelerinde, sağlıklı hayat merkezlerinde ve sahada aktif görev yapmaktadırlar.
Evde yapacağımız fiziksel aktivitelere ek olarak solunum kapasitemizi geliştirmek, sağlıklı ve oksijenli tutmak doğru solunum egzersizleriyle mümkündür. Ayrıca Covid-19 pozitif olup hastalığı yenmiş yüz güldürücü vakaların rehabilitasyonunda fizyoterapistler eşliğinde yaptırılan pulmoner rehabilitasyon çok etkili olmuştur.
Pulmoner rehabilitasyon nedir?
Uzun süreli (kronik) solunum hastalığı olanlar için nefes darlığı nedeni ile günlük yaşam aktiviteleri azalmış, yaşam kalitesi bozulan hastalara yönelik bir programdır. Covid-19 hastalığında pozitif vakalara hastanede doktorlarca belirlenen uygun dönemde fizyoterapistler eşliğinde uygulanır. Covid-19’dan korunmak, akciğer kapasitesini arttırmak için sağlıklı bireylerin, ev egzersizlerine eklemesi gerektiği dünya literatüründe de yayınlamaya devam etmektedir. Alanında uzman fizyoterapistlerden ve bilimsel kaynaklardan öğrenilebilecek bu solunum egzersizleri şöyledir.
PULMONER REHABİLİTASYON NELERİ İÇERİR?
- Kişiye özel egzersiz programı fizyoterapist tarafından oluşturulur.
- Akciğer sağlığı, hastalıkları ve tedavileri ile ilgili hasta ve aile fertleri eğitimi verilir.
- Nefes darlığı ile baş edebilme yöntemleri öğretilir.
- Beslenme danışmanlığı için diyetisyene danışması önerilir.
- Pulmoner rehabilitasyon, destekleyici, motive edici bir iletişim sağlar.
Diyafragmatik solunum önemlidir.
Torakoabdominal bölgede doğru hareket paterninin yerleştirilmesi için yapılan, kontrollü, yavaş ve derin solunum egzersizidir. Aşağıdaki videoda detaylıca anlatılmaktadır: LİNK EKLENECEK BİR SONRAKİ E-MAİLİMDEDİR. EKLEYEBİLİRSENİZ SEVİNİRİM.(İŞ YERİ BİLGİSAYARINDA BAZI SİTELER AÇILMIYOR. EKLEYEMEDİM J
YAVAŞ VE DERİNCE
BURNUNUZDAN NEFES ALIN
AĞZINIZDAN UZUUUNCA ÜFLEYİN.
(en fazla 3 kez yapıp dinlenin, devam edin, 10 dk doldurun)
En basit anlatımıyla, burundan nefes alınmalı, ağızdan üfleyerek (= büzük dudak solunumu)
verilmelidir. Ağızdan “ÜF” sesi çıkarırmış gibi, dudakları büzerek üflemek, en önemli
kısımdır. Hava yolunun daralmasını ve akciğerlerdeki küçük alveollerin arkasına havanın
alınmasını sağlar, kapasitenin her seferinde genişlemesi sağlanır ve oksijenlenme artar.
Egzersizler sırasında da yapılmalıdır. Açık havada veya havalandırılan bir ortamda günde 5 kez, 10’ar dakika yapılması önerilir. 10 dakika içerisinde sağlıklı bireylerin yaş ortalaması düşünüldüğünde 3’er nefes alıp vermede 1 nefes dinlenme süresi önerilir.
- GÖĞÜS SOLUNUMU
- DİYAFRAM SOLUNUM (karnınıza nefes almanız önemlidir)
- KONTROLLÜ NEFES ALMAK VE ÜFLEYEREK VERMEK
Kaynaklar :